Тақырып стартап командасын бағалауға келгенде мен жұмыс үміткерлерін үш негізгі критерий бойынша бағалаймын.
Біріншісі- адамның жаны немесе моральдық-этикалық келбеті. Мен бұл критерийді бірінші орынға қоямын, өйткені бұл ең маңызды критерийлердің бірі деп білемін. Адам ақылды, жігерлі, кәсіби болуы мүмкін, бірақ егер топ дұрыс емес моральдық құндылықтарға ие болса, онда олардың барлық білімі мен энергиясы Сізге зиян тигізуі мүмкін. Бұл жағдайда мұндай адам неғұрлым ақылды және табанды болса, соғұрлым Сіз үшін нашар болады.
Адамдардың моральдық-этикалық нормаларын қалай бағалаймын?
Оны бірнеше минуттық бетпе-бет сөйлесу арқылы оңай білуге болады.
Біріншіден, лайықты адамдар ешқашан бұрынғы серіктестерін, әріптестерін, клиенттерін және т.б. жамандамайды. Мен стартаптан мынадай сөздерді естіген болатынмын: «Сізге дейін менде бір инвестор болды, бірақ ол мені алдап, уәделерін орындамады, тіпті менің компаниямды алып алғысы келді». Немесе, мысалы, мына сөздер: «Мен бұрынғы командамды таратып жібердім, өйткені олар басқа шығып, компаниядағы үлесті талап ете бастады. Мен оларды қуып жіберуіме тура келді. Қазір жаңа команда жинадым». Немесе мен стартаптан бәсекелестерге қатысты осындай қорлайтын сөздерді естідім: «Ия, бұл компаниялар біздің тырнағымызға да татымайды! Олардың қарабайыр технологиялары бар, клиенттермен қалай жұмыс істеу керектігін білмейді, олардың өнімі біздің бағдарламамызға аянышты пародия!».
Мұндай сөздерден кейін мен де бұл адаммен жұмыс істегім келмейді. Мен оны бұрынғы инвесторлары мен серіктестері шынымен алдап кетті ме, сәтсіздікке ұшыратты ма, жоқ па деген қызықтырмайды. Ең бастысы, оның өзі осы мәселеге қалай қарайтынында. Егер оның басқа адамдар туралы тектілігі болса, тіпті жанағы адаммен байланысты қателіктер болған жағдайда да, оң немесе кем дегенде бейтарап сөйлейтін адам мен үшін асыл адам болып келеді. Біздің онымен қарым-қатынасымыз қандай болса да, ол ертең мені жамандамайды. Мен осындай серіктеспен байналысқым келеді.
Адамның моральдық-этикалық сипаттамасының тағы бір критерийі- оның адалдығы. Егер әңгіме барысында стартапер кем дегенде бір иотаға ақпаратты өз пайдасына бұрмаласа, кем дегенде шындықты аздап безендірсе, онда бұл дабыл сигналы болмақ. Кішкентай өтірік үлкен сенімсіздік тудырады. Мен мұндай адаммен жұмыс жасамас едім, өйткені егер ол қазір мені ұсақ-түйекпен алдаса, ертең мені үлкен нәрселермен алдайтынын түсінемін.
Стартап командасын бағалаудың екінші маңызды критерийі- ақыл, яғни кәсібилік, интеллект, білім. Адамның нарықты, технологияны, өз өнімін түсінуі өте маңызды. Мұндай адамды тану оңай. Ол тұтынушылар, бәсекелестер, өз өнімінің артықшылықтары және т.б. туралы барлық сұрақтарға жауап береді. Оның тақырыпқа терең еніп, бұл туралы көп ойлағаны, бірнеше рет тексергені көрінеді.
Стартап командасын бағалаудың үшінші критерийлері- берілгендік, төзімділік.
Нағыз стартапердің көздері жанып тұруы керек, ол өзінің стартапы туралы күндіз-түні ойлануы керек, тек онымен айналысып, басқа жобаларға шашырамауы маңызды.
Стартапер өзінің ұрпағы үшін көп нәрсені құрбан етуге дайын болуы керек, үлкен корпорацияда жақсы лауазымнан кетіп қана қоймай, сонымен қатар машинаны, пәтерді сатуға, барлық жинақтарын өз жобасына салуға дайын болуы керек.
Стартап командасы төзімділікке ие болуы керек, яғни алғашқы сәтсіздіктер мен қателіктерден кейін қолды төмен түсірмеу, тізеден қайта көтерілу және алға жылжу. Әрине, сәтсіздіктер оларға ойлануға ой тастап, мимен ойлануға себеп болуы керек, яғни бизнес-модельдің, құрылымның және тіпті өнімнің мәнінің өзгеруі, бірақ сәтсіздіктер команданың өзіне деген сенімін және бірге жұмыс істеуге деген шешімін өлтірмеуі керек.
Команданың беріктігін бағалау кезінде оның бұрынғы тәжірибесі жақсы критерий болып табылады. Егер команда жеңіліске ұшырамаса және басталған жобаларды жаппаса, онда бұл плюс емес, теріс жағы. Ол команда әлі де қиын сәтсіздіктерден, команда ішіндегі жанжалдардан, депрессиядан және төмен түсуден өткен жоқ дегенді білдіреді. Осының бәрін бастан өткергендер тек оң тәжірибесі барлардан бір сатыға жоғары болады.

Comments: 0