Байқап қалғаным, Еуропада экологияға көп назар аударады. Бұл тақырып тұрмыстың көптеген салаларында байқалады.

Мысалы, сіздер мейрамханаға кіресіздер, ал онда подноста ол табиғи ыдыратылатын заттардан өндірілген туралы жазылған. Майлықта да.

Қонақ үйіне орналасасыз, ал бөлмедегі барлық қағаз майлықтар мен даретхана қағазының түстері сұр, сапасыз сияқты. Сіз жанжал шығаруға дайынсыз және де аппақтарын талап еткіңіз келеді, бірақ кенеттен қонақ үйі қайталам шикізаттан, …

Бәлкім, әр қайсымызда өкпешілдігі мен кекшілдігі арқасында өзіне деген құрметпен қарауды алатын таныстары бар шығар.

Бүндайлар туралы әдетте айтады: «Оны туған күнге шақыра салу керек, әйтпесе өкпелеп қалады». 

Ал туған күнде оны әзер шыдап отырады.   

Нағыз достарды өкпелетіп алмау үшін ғана шақырмайды. Жай ғана олармен өте қызық және сүйсінерлік болғандықтан.  …

Жақында жергілікті мешітте болған ауыз ашарға оқыс барып шықтым. Имамның уағызын мұқият тыңдап алдым. Ол сол күні Пайғамбардың ұстамдылығы туралы айтып берді.

Бір күнінде Пайғамбар спорт жарысына барып қалыпты. Адамдар күштерін, атудың дәлділіктерін, ептіліктерін сынға салып жарысқа түскен екен. Қарсыластарын жеңіп шығуға тырысыпты.   

Адамдарға бақылап қарап тұрып Пайғамбар айтыпты: «Ең мықты адам өзінің қарсыласын жеңген емес, өзін, өзінің ызасын, қызбалығын, …

Адамдардың көбі сынды ауыртпаушылықпен қабылдайды. Олар ренжіп қалады, сынаушының беделіне күдіктенеді, оның кемшіліктерін іздейді, кек алады.  

Осындай әңгімелерді жиі естуге болады:

– Менің ойымша, сіз өзіңіздің болжамыңызда қателескен сияқтысыз.

– Сіз экономикада не түсінесіз екен, а?! Одан да өзіңіздің қойларыңызбен айналыса беріңіз! 

…

– Маған сіздің жобаңыз ұнамайды. 

– Ал сіз өміріңізде бірдеме істеп көрдіңіз бе? Алдымен істеңіз, ал …

Кейбір сөздермен оғаш метаморфозалар болып жатыр.

Міне, мысалы, «негр» деген зымырсыз ғылыми сөз. Өмір бойы ол негр тектес нәсілді деген мағынаны білдірді. Бұл қорлау да емес және қошемет те емес. Жай ғана фактіні анықтау. Бірақ жоқ, бұл сөзде жасырын кемсітушілік бар деп біреуге көрінді, сондықтан барлық әлемде негр тектес нәсілдің өкілдерін негр деп атауға құқығы жоқ. «Афроамерикандық» деп айту керек. …

Спортта, әр айрықша жағдайда сияқты, адамдардың түйірі танылады. Адам қандай екенін білгіңіз келсе, оны футбол алаңында немесе хоккей  кортында байқап көріңіз.

Егер де ол білдіртпей аяқпен шалып қалса, ережелерді бұзғанын мойындамаса, төрешімен ұзақ дауласса, команда бойынша серіктестерін жасаған қателері үшін кінәласа, онда осындай адаммен бірге барлауға шықпаңыз деп кеңес берер едім. Күнделікті өмірде ол ұсақшыл, өкпешіл және де пиғылды адам …

     Бір ну орман ішінде қасқыр өмір сүріпті. Оның терісі сұр болғандықтан оны Көкжал қасқыр деп атапты. Көкжал қасқырдың жанұясы болыпты: әйелі-қаншық қасқыр мен төрт бөлтірігі. Олардың бәрі бір-бірін сүйген және тату-тәтті өмір сүрген: қасқыр тамақ тапқан, қаншық қасқыр бөлтіріктерді сүтпен тамақтандырған, ал бөлтіріктер апанның маңында  ойнақ салған.

     Бір кезде қиын кезеңдер түсіпті. Адамдар орманның жартысын кесіп …

Сегіз жасар ұл бала езілген бояулармен сурет салумен құмарланып шұғылданып жатыр. Оның алдында бояулар салынған түрлі-түсті түтіктер мен бояу тақтайша. Жанында әкесі газет оқып отыр.

– Әкетай, – деп ол кенте сұрады, – ал Ахмет аға жақсы адам ба?

– Пәлі… білмеймін, – әкесі әдеттегідей барлық балалық сұрақтарды шындап қабылдайды, – бәлкім, иә шығар.

– Ал Сәбит ағай ше? – …

Біздің Қазақстанда «ағашкалар» мен «інішектер» деген бір құбылыс бар.

«Ағашка» дегеніміз «ағайын» деген сөзден шыққан «аға» немесе «ағай» емес. «Ағашка» –  жебеуші, қамқоршы дегенді білдіреді.

«Інішек» – «іні» емес. Ол біреудің сүйеуіндегі, қамқорлығындағы адам.

Мен мұндай қарым-қатынастарға қарсы емеспін. Бұлар қай елде болса да кездеседі. Бірақ біздің елімізде бұлар оғаш түрлі болып кеткен.

Неге десеңіз, көбінесе «ағашка» өзінің көмекшісін – …