Мен – атеистпін.

Мен табиғаттан тыс күштерге сенбейтін жанмын. Ал физика, химия, биология, әлеуметтану және т.б. заңдарға келсек, соларға сенемін.

Бірақ-та, қазір мәселе онда емес.

Біздің қоғамымызда атеизмді құптау бейдәстүрлі бағытты ұстанатыныңды мойындаумен тең сияқты, ол қалай болғаны?

Бұрынғы таңда сенімді коммунистер, комсомолдар, пионерлер қатарында жүрген жандар көзге түспестен құдайшыл адамға айналды. Бірақ та бұл адамдар өздерімен бірге бұрыңғы кеңес …

Миланның, тіпті әр еуропалық ірі қаласының көшелерінде бейбітшіл шерулер, митингтер мен демонстрацияларды кездестіруге болады. Олар насихаттағандары немесе талап еткендері мүлде маңызды емес: үкіметтің отставка шығуын ба немесе бүкіл әлемдегі бейбітшілікті ме. Ең маңыздысы олар осыны істеуге құқықылы болғанында. Және осы құқыты олар қалыпты деп санайды. Олар мэриядан 10 күн бұрын рұқсат сұрамайды. Олар жай ғана көшеге шығады да өлең айтады. …

Өмір әділетсіз деп жиі айтылады, өйткені біреу табыс табу үшін өмір бойы маңдай терін төгіп еңбек етеді, ал біреу бірден миллионер болып өмірге келеді.

Келісемін, бұл әділетсіз.

Бірақ бұл мұрагерлердің әкелері турасында әділетті ғой. Бұл мұра ретінде табыс ететін өзінің миллионын маңдай терін төгіп тапқан дәл сол адамдар. Неге біз оларды өзінің баласына игілік көрсету құқығынан айыруымыз қажет? Бәлкім, осы …

Адамдар арнайы термин тауып шығарған екен: КМЕ (кері мәдени есеңгіреу). Бұл сен Отаныңа қайтып оралған жағдайда көңіліңде әдеттенбегіндектен, дұрыс айтқанда «дағдыдан айырылып қалғандықтан»,  ұнамсыз кірбің пайда болғандағы сезім.

Жуырда мен осындай КМЕ-ді біздің астаналық әуежайға Стамбулдан қайтып келгенімде, жаппай барлық азаматтарды жүктерін скан-аппараттар арқылы өткізуге мәжбүрлегенде, болып қалдым. Нәзік әйелдердің өздеріне шабадандарын лентаға лақтыруға тура келді.   

Осының алдында ғана мен …

Миланда болғанымда Италиядағы орыс ұлтты эмигрант әйелмен әңгімелесіп қалдым.       

Оның есімі Ирина. 10 жыл бұрын Мәскеуден көшіп келіпті. Итальяндықпен тұрмыс құрыпты, бірақ одан соң ажырасып кеткен екен. Ұлымен бірге тұрып жатыр. Бұрыңғы күйеуімен тамаша достық қарым-қатынаста. 

– Ирина, еуропалық өмір туралы өзіңнің алғашқы пікірің туралы айтып берші. 

– Білесің бе, алғашқы жылды мен масайрау деп атаушы едем. …

Еуропада екі құрбының біреу шәрке киіп, ал екіншісі – етік киіп бірге келе жатулары мүмкін. Ауа райы жұмсақ болғандықтан емес, айналадағыларға деген төзімділіктің жалпы жұмсақ ахуалында болып тұр. Сіз смокинг әлде алба-жұлба киіп жүргеніңізге өткен-кеткендер енжарлықпен қарайды. Ешкім сізге мінеп көз алмай қарамайды, сөз қылмайды. Сынап айтпайды. Бұл еркіндік. Қалағаныңды істей бер. Тек басқаларға бөгет жасамасаң болды.  …

Әр қоғамда сияқты, Қазақстанда да байлық пен абырой туылған кезде тиетін адамдар бар. Олар миллионерлердің, сауық-жұлдыздардың немесе саясаткерлердің балалары. Оларды «шахзадалар» деп атауға болады.

«Шахзалардың» олжалы бастапқы жағдайлары көбінің ашуын келтіреді. Өзінің қолымен немесе миымен әлі де ештеңе істемей, оларда әкелерінің миллиондары немесе аналарының даңқы сияқты белгілі бастапқы қаражаттары болғаны әділетсіз көрінеді. Әрине, жаңа миллиондарды миллиондаған долларға немесе табынушыларға қосу …

      Мемлекет «әлеуметтік» нанға қойылған бағаны ұстап тұру үшін үлкен ресурстарды жұмсауды жалғастырып жатыр. Сол үшін ол «Продкорпорацияны» дәнді ұн тарту комбинаттарына төмендетілген бағамен сатуға мәжбүрлейді. Теріс айырма «Продкорпорацияның» шығыны болып саналады.

      Әрине, Мемлекет «Продкорпорация» иесі болып табылады, сондықтан оны шығынға жұмыс істеуге мәжбүрлей алады. Бірақ осының барлығы не үшін?!

     «Продкорпорация» шығындары – …

      Негізінде тәуелсіз баспасөз ешқашан болмайды.

      Кез-келген басылымда содан тәуелді болатын өзіндік меншік иесі болады. Әрине, бұл басылым өз иесінің мүдделеріне қарсы шықпайды.

      Алайда жалпы мемлекетте тәуелсіз баспасөз әбден болуы мүмкін.

      Ол үшін әртүрлі адамдардан тәуелді болатын көптеген басылымдар болуы керек. Сонда бір басылым бір адамдарды сынға алып, екініші …

Бір кездерде күзет қызметі тек қана милицияның айрықша құзыреті болғаны әлі есімде. Ол кезде оны бәсекелік ортаға бере салу таңғажайып болып көрінетін. Ал бүгін біз бәріміз жекеше күзет қызметтерінің көптілігіне және біздің айналамызда атқарған әжептәуір жұмыстарына үйреніп қалдық. Дәл солайша жекеше детективтік қызметті қазіргі күні көптеген адамдар сақтықпен қабылдайды.  

Менің ойымша, одан қорықпау керек.

Экономикаға мемлекеттің қатысуын әрі қарай …