Мен әлеуметтік желілерде алғаш рет тіркелген кезде маған көптеген нақты және виртуалды достар қосылды. Олардың саны біртіндеп өсті.

Бірақ бір сәтте мен олардың кейбіреулері маған жазылудан бас тартқанын немесе тіпті хейтерлерге, яғни мені жек көретін және үнемі сынайтын адамдарға айналғанын байқадым.

Ең таңқаларлығы, олардың арасында Менің достарым мен шынайы өмірдегі таныстарым бар. Біреуі-сыныптас, біреуі – группалас, біреуі – бұрынғы әріптес, біреуімен бірге футбол ойнағанбыз.

Алайда соңғы уақытқа дейін мен олармен тамаша қарым-қатынаста болдым, біз бір-бірімізді ортақ чаттарда мерекелермен құттықтадық, кейде қоңырау шалдық.

Содан кейін кенеттен олардың менің жазбаларымның астында жеккөрушілікке толы жағымсыз пікірлер жазып жатқанын көремін. Мұндай жағдайларда әдеттегідей, оларға ренжіп, жағымсыз сөздер айтуға, олардың жазбаларын білуге және жауап сынына себеп табуға немесе ақыр соңында тыйым салуға болатын еді.

Бірақ мен неге бұлай болып жатыр деп ойлап, талдай бастадым.

Мен социалистік өмір салтын, яғни «совокты»сынай бастағанда, достарымның бір бөлігінің көңілдерінен шықпағанын түсіндім. Олар мұны біздің ортақ құндылықтарымызға опасыздық деп санады. Шынында да, мен балалық және жас кезімде коммунизмнің адал жақтаушысы болдым, бұл адамдардың әділдігі мен теңдігінің бейнесі болды.

Бірақ содан кейін, қайта құрудан кейін, темір перде құлап, Кеңес Одағы мен батыстағы өмірді салыстыруға болатын кезде, мен жалпы теңдік пен мүмкіндіктер теңдігі арасындағы айырмашылықты түсіндім. Содан бері мен капитализмнің қызу жақтаушысы болдым. Бұл үшін мені көптеген достар, бұрынғы ізашарлар мен комсомолдар жек көрді.

2014 жылы мен Ресейдің Украинаға қарсы агрессиясын айыптаған кезде достарымның тағы бір бөлігінен айырылдым. Көптеген ресейлік қазақстандықтар бүкіл ресейлік сынға өте ауыр қарайды. Ал олардың кейбіреулері Қазақстанға қарағанда өздерін Ресеймен көбірек байланыстырады. Олар Кремльдің үгіт-насихатын сіңірді, Путинді пұтқа табындырды, оның «Ресейді тізесінен көтеріп жатыр» деп шын жүректен сенеді және бүкіл әлемді құрметтеуге, дәлірек айтсақ, «Ұлы Ресейден»қорқуға мәжбүр етті. Олар менің Путинге деген сын-пікірлерімді жеке қорлау ретінде қабылдап, мені жек көргені түсінікті.

Мен өзімді ұлттық патриот, яғни қазақ мәдениеті мен қазақ тілін дамыту үшін күрескер деп атаған кезде достарымның тағы бір бөлігі менен бас тартты. Мұнда олар өздерінің таныс және жақын орыс тілін қолдану құқығына жасалған теріс әрекет ретінде көрді. Мен жариялаған Қазақстан Республикасының қазақ тілді азаматтарының өз елінде қазақ тілінде, яғни мемлекеттік тілде қызмет алу құқығын олар орыс азшылығының қысымы, шовинизм, нацизм деп атады және мені жек көрді.

Кейінірек Мен өзімді ашық атеист деп атағанымда, достарым мен туыстарымның тағы бір үлкен тобы мені анафемаға түсірді. Олардың көпшілігі қазақ автоматты түрде мұсылман болуы керек деп шын жүректен сенеді. Олардың кейбіреулері ұзақ уақыт бойы, ал кейбіреулері жақында сенімде өмірдің тірегі мен мағынасын тапты. Олар адамгершілікті сеніммен бейнелейді және барлық құдайсыз адамдар, тіпті басқа адамдар да ықтимал азғын адамдар деп санайды. Сондықтан менің атеизмім және одан да көп атеистік көзқарастарды белсенді насихаттауды олар өздерінің моральдық негіздеріне қастандық ретінде және балаларын азғыру ретінде қабылдады. Олар да менің досым болуды тоқтатты.

Осылайша мен көптеген бұрынғы шынайы және виртуалды достарымды жоғалттым.

Кейде мен ойланып қаламын: маған бұл керек болды ма? Мүмкін үнсіз отыру керек немесе барлығын мерекелермен құттықтап, өз көзқарастарын бермей, өміріміздің маңызды құбылыстары туралы өз пікірін білдірмеу керек шығар? Мұмкін менің достарым көп болар еді. Менің ойымша: «сұр тышқанның» тыныш, түсініксіз өмірі не үшін қажет? Біздің қоғамды жақсы жаққа (әрине, менің ойымша) өзгерту менің міндетім емес пе?

Осыдан кейін мен тынышталып, бәріне ұнай бермейтін жазбаларымды қайта жаза бастаймын.

Comments: 0