Адамның мінез-құлқы оған генетикалық түрде енгізілген екі негізгі инстинктке негізделген. Бұл өмір сүру инстинкті және көбею инстинкті.

Адам өз өмірінде не істесе де, оның барлық әрекеттері, сезімдері, эмоциялары осы екі инстинктке негізделген, олар оның өмір сүруіне және өзін жалғастыруға көмектеседі, яғни оның жеке мүдделеріне, «эгосына» қызмет етеді. Адамның өзімшілдігі оның мінез-құлқының негізгі мотиві болып табылады.

Бұл жағдайда сұрақ туындайды: неліктен адамның жеке мүдделеріне қайшы келетін әділеттілік сезімі соншалықты дамыған?

Мысалы, адам алаңға шығып, саяси тұтқындарды немесе әділетсіз сотталғандарды босатуды талап еткенде, ол жеке уақытын жұмсайды, кейде тіпті өз бостандығына қауіп төндіреді. Бұл оған не үшін керек?

Алайда, бұл жағдайда адам алаңға өзінің жомарттығымен емес, өзімшілдігімен, дәлірек айтсақ, өзінің болашақ қауіпсіздігіне қамқорлық жасауымен шығады. Адам әділеттілікке қол жеткізген кезде, ол өз қоғамында адамдар, соның ішінде өзі де негізсіз зардап шекпеуі үшін күреседі. Ол болашақта өзін әділетсіз соттайтын, құқықтарына нұқсан келтіретін жағдайға тап болғысы келмейтіні анық.

Сондықтан, ол өзіне, қауіпсіздігіне, бостандығына және болашақтағы құқықтарына қамқорлық жасай отырып, бүгінде салыстырмалы түрде аз құрбандықтарға барады. Атап айтқанда, ол өзінің бостандығына қауіп төндіредін әділеттілігін сақтау үшін уақытын, күшін жұмсайды.

Comments: 0